Acid Oxalic
Axít oxalic là một hợp chất hóa học có công thức tổng quát là H2C2O4. Nó là một loại axit dicarboxylic, với công thức phân tử được viết là HOOC-COOH. Đây là một axit hữu cơ tương đối mạnh, mạnh hơn axit acetic khoảng 10.000 lần. Anion của axit oxalic được gọi là oxalat.
Điều chế
Axít oxalic có thể được điều chế dễ dàng trong phòng thí nghiệm bằng cách oxy hóa sucroza bằng axit nitric trong sự hiện diện của vanadi(V)oxit. Trong quy mô lớn hơn, oxalat natri có thể được điều chế bằng cách cho sodium hydroxide hấp thụ khí cacbon monoxide dưới áp suất cao.
Phản ứng hóa học
Ái lực với các ion kim loại
Oxalat là một phối tử tuyệt vời cho các ion kim loại, và chúng thường liên kết với nhau để tạo thành một vòng 5 chất hình thành MO2C2. Ví dụ: [Fe(C2O4)3]3-. Ái lực này của các ion kim loại đôi khi dẫn đến sự tạo thành các chất kết tủa. Do đó, axit oxalic cũng kết hợp với các kim loại như canxi, sắt, natri, magiê và kali trong cơ thể để tạo thành muối oxalat tương ứng. Tuy nhiên, muối oxalat có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe, đặc biệt đối với những người có các rối loạn liên quan đến thận, gút hoặc các tổn thương âm hộ mạn tính.
Trong tự nhiên
Axít oxalic và muối oxalat rất phổ biến trong nhiều loài thực vật, chẳng hạn như rau muống và chua me đất. Ngoài ra, các loại thức ăn như khế, hồ tiêu, mùi tây, các loại quả hạch hay quả mọng và các loại đậu cũng chứa một lượng đáng kể axit oxalic. Tuy nhiên, việc tiêu thụ các loại thức ăn này có thể dẫn đến sự thiếu hụt chất dinh dưỡng, đặc biệt đối với những người có các vấn đề về thận.
Sử dụng
- Axit oxalic được sử dụng trong một số sản phẩm hóa chất gia đình, chẳng hạn như chất tẩy rửa và chất đánh gỉ sét.
- Dung dịch axit oxalic được sử dụng để phục chế đồ gỗ.
- Là một chất cẩn màu trong công nghệ nhuộm.
- Axit oxalic dạng bay hơi được sử dụng để diệt trừ các loài bét Varroa trong ngành nuôi ong mật.
An toàn
Axit oxalic có thể gây kích thích niêm mạc ruột và gây nguy hiểm đến tính mạng khi được tiêu thụ ở liều cao. Vì vậy, cần đảm bảo sử dụng axit oxalic và các sản phẩm chứa nó một cách an toàn và đúng liều lượng.
Hãy cẩn thận khi tiếp xúc với axit oxalic và nhớ tuân thủ các quy định an toàn của nhà sản xuất.
