Lý thuyết Công nghệ 11 Bài 6: Thực hành: Biểu diễn vật thể - Tạo sự chân thực và chi tiết trong biểu diễn
I - CHUẨN BỊ
Dụng cụ vẽ: Sử dụng bộ dụng cụ vẽ kĩ thuật bao gồm thước, êke, compa, bút chì cứng, bút chì mềm và tẩy.
Vật liệu: Chuẩn bị giấy vẽ khổ A4, giấy kẻ ô hoặc kẻ li.
Tài liệu: Sách giáo khoa.
Đề bài: Biểu diễn hai hình chiếu của vật thể.
II - NỘI DUNG
Với bản vẽ hai hình chiếu của vật thể đơn giản, chúng ta có các yêu cầu sau:
- Đọc bản vẽ và hình dung hình dạng của vật thể.
- Vẽ hình chiếu thứ ba, bao gồm hình cắt trên hình chiếu đứng và hình chiếu trục đo của vật thể.
- Ghi các kích thước của vật thể lên các hình chiếu vuông góc.
III - CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Bước 1: Đọc bản vẽ hai hình chiếu
Khi đọc, chúng ta cần phân tích các hình chiếu thành từng phần và đối chiếu giữa chúng để hình dung hình dạng của từng bộ phận của vật thể.
Đọc hình chiếu ổ trục, ta có nhận xét:
- Hình chiếu đứng gồm 2 phần, có kích thước khác nhau: Phần trên có chiều cao 28 và đường kính 30. Phần dưới có chiều cao 12 và chiều dài là 60.
- Với hình chiếu bằng, phần trên tương ứng với vòng tròn lớn ở giữa, phần dưới tương ứng hình chữ nhật bao ngoài. Như vậy, phần trên thể hiện hình trụ và phần dưới thể hiện hình hộp chữ nhật.
- Hình chiếu đứng phần hình trụ có hai nét đứt chạy suốt chiều cao tương ứng với đường tròn 14 ở hình chiếu bằng thể hiện lỗ hình trụ ở giữa.
- Trên hình chiếu đứng của phần hình hộp có hai nét đứt ở hai bên tương ứng với phần khuyết tròn ở hình chiếu bằng thể hiện hai rãnh trên đế hình hộp.
Bước 2: Vẽ hình chiếu thứ ba
Sau khi hình dung hình dạng vật thể, tiến hành vẽ hình chiếu cạnh từ hai hình chiếu đã cho. Lần lượt vẽ từng bộ phận như cách vẽ giá chữ L ở bài 3.
Bước 3: Vẽ hình cắt
Khi vẽ hình cắt trên hình chiếu đứng, cần xác định vị trí mặt phẳng cắt. Nếu hình chiếu đứng là hình đối xứng, vẽ hình cắt một nửa ở bên phải trục đối xứng.
Đối với ổ trục, hình chiếu đứng là hình đối xứng, chọn mặt phẳng cắt đi qua rãnh trên để quan sát lỗ chính giữa của ổ trục và song song với mặt phẳng hình chiếu đứng. Phần đặc của vật thể tiếp xúc với mặt phẳng cắt được kẻ gạch gạch. Hình cắt một nửa ổ trục thể hiện rõ hơn lỗ, chiều dày của ống rãnh và chiều dày của đế.
Bước 4: Vẽ hình chiếu trục đo
Cách dựng hình chiếu trục đo, xem ví dụ ở bảng 5.1, bài 5.
Các bước khác như:
- Chọn tỉ lệ và bố trí các hình.
- Vẽ mờ các hình bằng nét mảnh.
- Kiểm tra bản vẽ, tẩy xoá các nét dựng hình.
- Ghi kích thước.
- Kẻ và ghi nội dung khung tên tương tự bài 3.
IV - CÁC ĐỀ BÀI
Các đề bài cho trong hình 6.7 biểu diễn các chi tiết giá bằng thép. Mỗi học sinh sẽ làm một đề do giáo viên chỉ định.
