Kiến là một họ côn trùng thuộc bộ Cánh màng, có tính xã hội cao và khả năng sống thành tập đoàn lớn. Chúng không chỉ có khả năng tổ chức một số lượng lớn con, mà còn có thể lan tràn trên một khu vực đất rộng lớn, hình thành nên các siêu tập đoàn. Các tập đoàn kiến đôi khi được coi là các siêu cơ quan vì chúng hoạt động như một thực thể duy nhất.
Phân Loại Và Tiến Hóa
Họ kiến thuộc bộ Hymenoptera, cùng bộ với ong và tò vò. Phân tích phát sinh loài cho thấy kiến tách ra từ Kỷ Creta-giữa cách đây khoảng 110 đến 130 triệu năm. Sau khi thực vật có hoa xuất hiện, kiến đã đa dạng hóa và trở thành thực thể thống trị chủ yếu vào khoảng 60 triệu năm trước. Trên thực tế, kiến là một trong những loài côn trùng có sự đa dạng hóa lớn nhất, đặc biệt là ở các vùng nhiệt đới.
Phân Bố Và Đa Dạng Hóa
Kiến có thể được tìm thấy trên tất cả các lục địa, trừ Nam Cực và một số quần đảo như Greenland, Iceland, Polynesia và Hawaii. Chúng sống trong nhiều môi trường sinh thái khác nhau và có khả năng tìm thức ăn từ nhiều nguồn khác nhau. Một số loài kiến chỉ ăn một thứ đặc trưng, nhưng hầu hết chúng là động vật ăn tạp. Sự thống trị sinh thái của kiến có thể được đo đạc thông qua sinh khối của chúng.
Cuộc Sống Của Kiến
Một tổ kiến thông thường có khoảng 100.000 con kiến, nhưng chỉ có một kiến chúa. Công việc của các con kiến thợ là chăm sóc kiến chúa, ấp trứng, nuôi kiến con, tìm kiếm thức ăn và xây dựng tổ. Kiến chúa cái chịu trách nhiệm đẻ trứng và sinh sản. Cả con kiến thợ và kiến chúa cái đều có vai trò quan trọng trong sự tồn tại của tổ.
Sinh Sản Và Tự Vệ
Trong một khoảng thời gian ngắn mỗi năm, các con kiến đực và cái xuất hiện để phối giống. Sau khi phối giống, con đực chết và cánh của chúng rụng xuống để cung cấp thức ăn cho cái và con kiến thợ mới sinh. Một số loài kiến thợ trong tổ có nhiệm vụ bảo vệ tổ bằng cách tiêm axit vào kẻ thù hoặc sử dụng răng để đuổi đánh các loài kiến khác.
Thức Ăn
Kiến có thể ăn nhiều loại thức ăn, từ hạt giống, động vật nhỏ đến các loài nấm. Tuy nhiên, hầu hết chúng thích đồ ngọt và mật của rệp vừng. Kiến có khả năng tìm kiếm mồi ở khắp mọi nơi và có khả năng tập trung nhóm để di chuyển thức ăn về tổ.
Kết Luận
Kiến là một trong những loài côn trùng thông minh và có tầm quan trọng trong hệ sinh thái. Chúng không chỉ có khả năng tổ chức và sống thành tập đoàn lớn, mà còn đóng góp quan trọng trong việc duy trì cân bằng môi trường. Sự đa dạng và khả năng thích nghi của kiến là điều đáng ngưỡng mộ trong quá trình tiến hóa của chúng.
