Rất nhiều câu hỏi trong đề thi THPT Quốc gia rơi vào phần Hóa vô cơ. Phần kiến thức này trải dài trong cả 3 năm học cấp III. Để hoàn thành tốt các câu hỏi về Vô cơ, teen 2K1 cần nắm vững bộ công thức hóa học cơ bản mà CCBook sẽ đề cập trong bài viết dưới đây.
Nhằm giúp các bạn tiếp thu kiến thức dễ dàng hơn, CCbook sẽ tổng hợp các công thức hóa học cơ bản theo từng chuyên đề. Đây đều là những chuyên đề quan trọng, liên quan đến nội dung thi THPT Quốc gia.
Bộ công thức hóa học cơ bản phần Vô cơ theo chuyên đề
Chuyên đề 1: Chất lưỡng tính
Chất lưỡng tính là chất vừa có khả năng nhận vừa có khả năng nhường H+. Chất lưỡng tính có thể tác dụng cả với dung dịch axit và dung dịch bazơ. Sau đây là các chất lưỡng tính thường gặp và bộ công thức hóa học cơ bản cần nhớ.
Oxit lưỡng tính: Al2O3, ZnO, BeO, SnO, PbO, Cr2O3
Hidroxit lưỡng tính: Al(OH)3, Zn(OH)2, Be(OH)2, Pb(OH)2, Cr(OH)3...
Muối chứa ion lưỡng tính: Muối HCO3-, HSO3-, HS-, H2PO4-
Các muối amoni của các axit yếu: (NH4)2CO3, (NH4)2SO3, (NH4)2S, CH3COONH4...
Bộ công thức hóa học cơ bản của các chất lưỡng tính khi tác dụng với HCl và NaOH
Phản ứng hóa học của chất lưỡng tính Trong các phản ứng dưới đây, chúng ta sẽ coi X đóng vai trò là Al, Cr và Y có vai trò như Zn, Be, Sn, Pb. Các chất lưỡng tính | Tác dụng với HCl | Tác dụng với NaOH ---------------------------------|---------------------------------|------------------------------- Oxit | X2O3 + 6HCl → 2MCl3 + 3H2O | X2O3 + NaOH → NaXO2 + 2H2O Hidroxit | X(OH)3 + 3HCl → XCl3 + 3H2O | X(OH)3 + NaOH → NaXO2 + 2H2O Muối ion lưỡng tính | HCO3- + H+ → H2O + CO2 | HCO3- + OH- → CO32- + H2O | HSO3- + H+ → H2O + SO2 | HSO3- + OH- → SO32- + H2O | HS- + H+ → H2S | HS- + OH- → S2- + H2O Muối NH4+ với axit yếu | (NH4)2RO3 + 2HCl → 2NH4Cl + H2O + RO2 (với R là C, S) | NH4+ + OH- → NH3 + H2O
Học sinh cũng cần lưu ý, các kim loại như Al, Zn, Be, Sn, Pb tuy không có tính chất lưỡng tính nhưng vẫn tác dụng được với axit và bazơ. Chúng ta có bộ công thức hóa học chung cơ bản như sau:
Xem thêm: 20 Công thức hóa học cơ bản giúp "đánh nhanh diệt gọn" các dạng bài tập
Chuyên đề 2: Các chất phản ứng với nước ở điều kiện nhiệt độ thường
Các công thức hóa học cơ bản của một số chất phản ứng với nước.
| Các chất phản ứng với H2O ở nhiệt độ thường | Công thức tổng quát |
|---|---|
| Kim loại Kiềm + Ca, Sr, Ba | Tạo bazơ và H2 |
| Na + H2O → NaOH + 1⁄2 H2 | |
| Ba + 2H2O → Ba(OH)2 + H2 | |
| Oxit của KLK và CaO, SrO, BaO | Tạo bazơ |
| Na2O + H2O → 2NaOH | |
| BaO + H2O → Ba(OH)2 | |
| Các oxit: CO2, SO2, SO3, P2O5, N2O5, NO2 | Tạo axit |
| SO3 + H2O → H2SO4 | |
| P2O5 + 3H2O → 2H3PO4 | |
| N2O5 + H2O → 2HNO3 | |
| 3NO2 + H2O → 2HNO3 + NO | |
| 4NO2 + 2H2O + O2 → 4HNO3 | |
| Các khí HCl, HBr, HI, H2S không có tính axit | Hòa tan trong nước tạo dung dịch axit tương ứng. |
| Khí NH3 | Tác dụng rất yếu |
| NH3 + H2O → NH4+ + OH- | |
| Một số muối của cation Al3+, Zn2+, Fe3+ với anion gốc axit yếu như CO32-, HCO3-, SO32-, HSO3-, S2-, HS- | Bị thủy phân tạo ra bazơ và axit tương ứng. |
| Al2S3 + 6H2O → 2Al(OH)3 + 3H2S | |
| Fe2(CO3)3 + 3H2O → 2Fe(OH)3 + 3CO2 |
Ngoài ra học sinh cũng cần ghi nhớ các công thức hóa học cơ bản của một số chất với nước ở nhiệt độ cao.
Công thức hóa học cơ bản của 23 chuyên đề Vô cơ đầy đủ nhất
Như vậy chúng ta đã cùng nhau ôn lại bộ công thức hóa học cơ bản của 2 chuyên đề: Các chất lưỡng tính và phản ứng của một số chất với nước.
Sau đây CCBook xin gửi đến các bạn tổng hợp bộ công thức hóa học cơ bản nhất trong 23 chuyên đề vô cơ. Bên cạnh việc hệ thống công thức, tài liệu còn có bài tập đi kèm để học sinh ôn tập.
Ngoài bộ tài liệu mà CCBook sẽ gửi đến bạn ở cuối bài, bạn có thể ôn tập thêm ở cuốn Đột phá 8+ kì thi THPT Quốc gia môn Hóa học. Cuốn sách sẽ giúp bạn hệ thống lại toàn bộ công thức hóa học cơ bản của 3 năm học. Không chỉ có các chuyên đề vô cơ mà còn có các chuyên đề hữu cơ. Mỗi chuyên đề đều có lý thuyết trình bày song song với ví dụ minh họa, bài tập tự luyện rất bổ ích. Rất nhiều teen 2K1 đã sở hữu cuốn sách luyện thi THPT Quốc gia môn Hóa học này và gửi phản hồi rất tích cực cho CCBook.
Cuốn sách chính là hành trang cùng bạn vượt qua khó khăn trong kì thi THPT Quốc gia sắp tới.
CÔNG THỨC HÓA HỌC CƠ BẢN CỦA 23 CHUYÊN ĐỀ HÓA VÔ CƠ
Xem thêm: Tổng hợp công thức hóa học cơ bản 12 cần nhớ
